یک طراحی سایت حرفه‌ای نه تنها باعث جذب کاربران می‌شود، بلکه آن‌ها را به تعامل بیشتر و حتی خرید تشویق می‌کند. تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI) یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت یک وب‌سایت یا اپلیکیشن هستند. با این حال، اشتباهات رایج در طراحی UX/UI می‌توانند تجربه کاربران را مختل کرده و نرخ تبدیل (Conversion Rate) را کاهش دهند. در ادامه این سری از اشتباهات را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
چرا طراحی UX/UI اهمیت دارد؟
UX/UI یکی از مهم‌ترین موارد طراحی سایت هستند، تجربه کاربری یا همان ux به احساسات یک کاربر درباره استفاده از محصول اشاره دارد. در حالی که رابط کاربری (UI) به جنبه‌های بصری و تعاملی، مانند فونت‌ها و رنگ‌ها مربوط می‌شود. بنابراین طراحی ضعیف این دو گزینه می‌تواند منجر به کاهش تعامل کاربران، افزایش نرخ پرش (Bounce Rate) و از دست دادن مشتریان شود.
اشتباهات رایج در UX/UI
خطاهای هر چند ساده در UX/UI می‌تواند بازدیدکنندگان را در عرض چند ثانیه از سایت شما دور کند. از اشتباهات رایج ux/ui می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
نادیده گرفتن تجربه موبایل
بیش از ۵۰ درصد ترافیک وب‌سایت‌ها از طریق گوشی‌های همراه صورت می‌گیرد، اما یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات در طراحی تجربه کاربری، نادیده گرفتن بهینه‌سازی سایت برای موبایل است. این مشکل باعث بالا نیامدن سریع صفحات، عدم نمایش سایت در صفحات کوچک و کلیک کردن سخت بر روی لینک‌ها می‌شود.
راهکار:
- از طراحی ریسپانسیو (Responsive Design) استفاده کنید تا سایت در همه دستگاه‌ها به خوبی نمایش داده شود.
- از چک لیست UX سایت فروشگاهی استفاده کنید و مطمئن شوید که منوها، دکمه‌ها و فرم‌ها برای کاربران موبایل بهینه شده‌اند.
- سرعت بارگذاری صفحات را با ابزارهایی مانند Google PageSpeed Insights بررسی کنید.
تست نکردن کاربران
بسیاری از طراحان فرض می‌کنند که نیازها و رفتارهای کاربران را به خوبی می‌شناسند، اما بدون تست واقعی، این فرضیات می‌توانند نادرست باشند.
راهکار:
- تست‌های کاربری (Usability Testing) را با گروه‌های مختلف کاربران انجام دهید.
- از ابزارهای تحلیل رفتار کاربر مانند Hotjar یا Google Analytics برای شناسایی نقاط ضعف استفاده کنید.
- بازخورد کاربران را از طریق نظرسنجی‌ها یا فرم‌های بازخورد جمع‌آوری کنید.
- در چک لیست ui سایت فروشگاهی از تست A/B برای مقایسه نسخه‌های مختلف طراحی (مانند مکان دکمه‌ها) استفاده کنید.
کنتراست ضعیف در رابط کاربری
کنتراست ضعیف حالتی است که اختلاف رنگ میان عناصر مختلف، مانند متن و پس‌زمینه، به حدی کم باشد که تشخیص و خوانایی آن‌ها را برای کاربران دشوار کند. این مشکل به ویژه برای کاربران با مشکلات بینایی یا در شرایط نوری نامناسب دردسرساز است. در نتیجه تسلط بر اصول انتخاب رنگ از کنتراست ضعیف جلوگیری می‌کند.
راهکار:
- از ابزارهای بررسی کنتراست مانند Contrast Checker استفاده کنید تا مطمئن شوید نسبت کنتراست حداقل ۴.۵:۱ برای متن‌های معمولی است.
- رنگ‌های متضاد (مانند متن مشکی روی پس‌زمینه سفید) را برای متن‌های اصلی انتخاب کنید.
منو پیچیده
منوهای شلوغ با زیرمنوهای متعدد می‌توانند کاربر را گیج کرده و آن‌ها را از ادامه تعامل با سایت منصرف کند. با وجود منوهای پیچیده زمان بارگذاری افزایش یافته و پیدا کردن محصول مورد نظر نیز دشوار می‌شود.
راهکار:
- منوها را ساده و شهودی طراحی کنید. از دسته‌بندی‌های واضح و حداکثر ۵ تا ۷ گزینه در منوی اصلی استفاده کنید.
- در چک لیست UX سایت فروشگاهی، مطمئن شوید که منوها به راحتی قابل پیمایش هستند.
- از Breadcrumb Navigation برای کمک به کاربران در درک موقعیت خود در سایت استفاده کنید. این گزینه به کاربران نشان می‌دهد که در کدام بخش سایت قرار دارند و چگونه به دیگر صفحه‌ها بازگردند.
بارگذاری کند
در حالی که کاربران انتظار دارند تا صفحات کمتر از ۳ ثانیه بارگذاری شوند با وجود تصاویر غیر بهینه یا ویدئوهای سنگین این مورد امکان پذیر نیست.
راهکار:
- تصاویر را با فرمت‌های بهینه مانند WebP فشرده کنید.
- از ابزارهایی مانند GTmetrix یا Lighthouse برای شناسایی مشکلات سرعت استفاده کنید.
- هر چه تعداد درخواست‌های http یک سایت بیشتر باشد، زمان بارگذاری سایت نیز افزایش می‌یابد. پس تعداد درخواست‌های HTTP را با کاهش اسکریپت‌ها و ادغام فایل‌های CSS/JavaScript کم کنید.
فرم های پیچیده
طراحی فرم‌های شلوغ در موبایل به خوبی کار نمی‌کنند، همچنین به کار بردن فرم‌های پرداخت پیچیده یا فرم ثبت‌نام با فیلدهای غیرضروری، می‌توانند کاربران را از تکمیل فرآیند منصرف کنند.
راهکار:
- تعداد فیلدهای فرم را به حداقل برسانید و فقط اطلاعات ضروری را درخواست کنید.
- از طراحی بصری واضح با دکمه‌های بزرگ و برچسب‌های خوانا استفاده کنید.
- فرم‌ها را برای موبایل تست کنید و از ویژگی‌های خودکار (مانند تکمیل خودکار) بهره ببرید.
- از برچسب‌های واضح و پیام‌های خطای کاربرپسند (مانند “لطفاً ایمیل معتبر وارد کنید”) استفاده کنید.
شلوغی بصری
شلوغی بصری می‌تواند کاربران را سردرگم کرده و تمرکز آن‌ها را از محتوای اصلی منحرف کند. استفاده بیش از حد از رنگ‌ها، تصاویر یا انیمیشن‌ها از دلایل اصلی این مشکل است.
راهکار:
- از طراحی مینیمال استفاده کنید و فضای سفید (White Space) را برای بهبود خوانایی به کار ببرید.
- از یک پالت رنگی محدود و هماهنگ استفاده کنید.
خلاقیت زیادی
خلاقیت زیادی در طراحی می‌تواند به پیچیدگی غیرضروری منجر شود. اگر طراحی بیش از حد عجیب و غریب باشد، ممکن است کاربران را گیج کند یا با انتظارات آن‌ها همخوانی نداشته باشد.
راهکار:
- از الگوهای طراحی آشنا (مانند قرار دادن دکمه سبد خرید در گوشه بالا سمت چپ) استفاده کنید.
- خلاقیت را در جزئیات کوچک، مانند انیمیشن‌های ظریف یا آیکون‌های منحصربه‌فرد، به کار ببرید.
فونت اشتباه
فونت‌های بیش از حد تزئینی یا اندازه‌های نامناسب می‌توانند خوانایی و جذابیت بصری سایت را کاهش دهند و در صورتی که این مورد اصلاح نشود، تعداد کاربران سایت شما کاهش می‌یابد.
راهکار:
- از فونت‌های خوانا و استاندارد مانند IranSans برای سایت‌های فارسی استفاده کنید.
- اندازه فونت را حداقل ۱۶ پیکسل برای متن‌های اصلی تنظیم کنید.
انتخاب نادرست رنگ
در صورتی که رنگ انتخاب شده با هویت برند تطابقی نداشته باشد، می‌تواند نظر کاربر را جلب نکند یا خوانایی را کاهش دهد.
راهکارها:
- از ابزارهایی مانند Adobe Color برای ایجاد پالت‌های رنگی هماهنگ استفاده کنید.
- رنگ‌های اصلی را با هویت برند (مانند لوگو) هماهنگ کنید و از رنگ‌های مکمل برای دکمه‌ها و عناصر تعاملی استفاده کنید.
عدم بهینه‌سازی برای سئو
طراحی ضعیف UX/UI می‌تواند به طور غیرمستقیم بر سئوی سایت تأثیر بگذارد، زیرا نرخ پرش بالا و تجربه کاربری ضعیف رتبه‌بندی گوگل را کاهش می‌دهد.
راهکارها:
- از ساختار URL ساده و خوانا (مانند example.com/product-name) استفاده کنید.
- از لینک‌سازی داخلی به صفحات کلیدی (مانند محصولات یا مقالات آموزشی) استفاده کنید و سرعت را به طور مداوم با ابزارهایی مانند Lighthouse مورد ارزیابی قرار دهید.
سخن پایانی
در آخر، شناخت اشتباهات رایج در UX/ui می‌تواند نقش مهمی در بهبود و ارتقاء تجربه کاربری ایفا کند. وظیفه هر طراح بررسی بازخوردهای سایت است تا از هرگونه خطا جلوگیری شود. یادآوری این نکته حائز اهمیت است که طراحی UX/UI یک فرایند پیوسته است و نیازمند آزمایش، ارزیابی و به‌روزرسانی مداوم است.
منبع:
